De pil en co: hormonen aan het werk

De pil en andere hormonale anticonceptiemiddelen gebruiken de werking van hormonen om je te beschermen tegen zwangerschap. Hormonale anticonceptie is zeer betrouwbaar indien correct gebruikt. Deze middelen bieden echter geen bescherming tegen soa’s en hiv.

Stop je met hormonale anticonceptie, welke vorm ook, dan kan en mag je medisch gezien onmiddellijk zwanger worden. Het is echter niet te voorspellen wanneer je je eerste eisprong en nadien je eerste menstruatie krijgt. Dat kan onmiddellijk zijn, maar het kan evengoed enkele maanden duren, zonder dat er noodzakelijkerwijze iets aan de hand is. Tot negen maanden wordt nog als normaal gezien, langer dan een jaar is zeker niet meer normaal.

Er bestaat een ruim aanbod aan hormonale anticonceptiemiddelen met verschillende eigenschappen.

● De combinatiepil bevat twee vrouwelijke hormonen die ervoor zorgen dat je niet zwanger kan geraken. Deze zorgen ervoor dat er geen eisprong plaatsvindt en dat er onvoldoende baarmoederslijmvlies wordt aangemaakt, zodat er geen innestelling van een bevruchte eicel kan plaatsvinden. Bovendien wordt het baarmoederhalsslijmpropje ontoegankelijk.

De pil is zeer betrouwbaar indien je ze elke dag op een vast tijdstip inneemt. Sommige geneesmiddelen kunnen een invloed hebben op de betrouwbaarheid van de pil. Als je aan een arts een pilvoorschrift vraagt, bespreek dan steeds welke andere geneesmiddelen je neemt. Let op: ook Sint-Janskruid vermindert de werking van de pil.

Als je binnen de twee uur na inname van de pil braakt of ernstige diarree hebt dan is de pil niet meer betrouwbaar. Neem dan een extra pil in.

Besmetting met hiv en andere soa’s kan je met de pil niet voorkomen.

Voor de pil heb je altijd een voorschrift van een arts nodig. Je kan meerdere voorschriften tegelijk meekrijgen, maar een jaarlijkse controle blijft wel nodig. Een gynaecologisch onderzoek is hiervoor niet nodig.  Er zijn verschillende soorten en merken van de pil op de markt. Welke pil je best neemt, bepaal je samen met je huisarts of gynaecoloog.

Varianten op de combinatiepil, die volgens hetzelfde principe werken, zijn de vaginale ring en de anticonceptiepleister.

Lees meer over de combinatiepil.

● De vaginale ring is een dunne, doorzichtige flexibele ring die je (zoals een tampon) zelf inbrengt en verwijdert uit de vagina.

De vaginale ring bevat dezelfde twee vrouwelijke hormonen als de combinatiepil en werkt op dezelfde manier. Via de vaginawand worden de hormonen in een constante en lage dosis vrijgegeven. Na drie weken verwijder je de ring en volgt er een ringvrije week waarin je een bloeding krijgt.

Bij correct gebruik is de vaginale ring zeer betrouwbaar. Besmetting met hiv en andere soa’s kan je met de ring niet voorkomen.

De ring is verkrijgbaar bij de apotheek op doktersvoorschrift.

Lees meer over de vaginale ring.

● De anticonceptiepleister is een dunne, huidkleurige, flexibele pleister van ongeveer 4 cm² die je op je buik, bil of arm kan kleven en die jou beschermt tegen zwangerschap.

De anticonceptiepleister bevat dezelfde hormonen als de pil en de vaginale ring. De pleister geeft via de huid een constante en lage dosis hormonen vrij gedurende één week. Na één week kleef je een nieuwe pleister. Na drie pleisters kan je een stopweek inlassen waarin je een bloeding krijgt.

Bij correct gebruik is de pleister zeer betrouwbaar. Besmetting met hiv en andere soa’s kan je met de pleister niet voorkomen.

De pleister is op doktersvoorschrift verkrijgbaar bij de apotheek.

Lees meer over de anticonceptiepleister.

● De strong>minipil bevat in tegenstelling tot de traditionele pil slechts één hormoon, namelijk progesteron. Dit hormoon werkt de vorming van het baarmoederslijmvlies tegen, waardoor je weinig tot geen regels meer krijgt.  Daardoor verhindert de minipil de innesteling van de eicel in de baarmoeder. Bij sommige vrouwen belet het ook de eisprong.

De minipil wordt vaak voorgeschreven aan vrouwen die het hormoon oestrogeen niet mogen gebruiken, bv. vrouwen die borstvoeding geven, die roken of die ouder dan 35 zijn.

De minipil is zeer betrouwbaar als je ze correct gebruikt. Besmetting met hiv en andere soa’s kan je met de minipil niet voorkomen.

Voor de minipil heb je altijd een voorschrift van een arts nodig.

Varianten op de minipil zijn het hormonaal implantaat en de prikpil.

Lees meer over de minipil.

·● Het hormonaal implantaat is een dun staafje (ongeveer zo groot als een lucifer) van flexibel, wit plastic dat één vrouwelijk hormoon bevat. De arts of gynaecoloog plaatst het implantaat na verdoving vlak onder de huid aan de binnenkant van de bovenarm.

Het hormonaal implantaat geeft een constante en lage dosis hormonen vrij. Dit hormoon zorgt er voor dat het baarmoederhalsslijm taai wordt. Zo is het minder toegankelijk voor zaadcellen. Het maakt ook de slijmvliesbekleding van de baarmoeder ongeschikt voor innesteling. Het implantaat werkt drie jaar.

Niet iedereen verdraagt het staafje evengoed: ongeveer 30% van de vrouwen laat het weer verwijderen omwille van onregelmatige bloedingen. Het plaatsen en vooral verwijderen kan soms problemen opleveren.

Het hormonaal implantaat is heel betrouwbaar,  maar het beschermt niet tegen hiv en andere soa’s.

Lees meer over het hormonaal implantaat.

● De prikpil is een injectie met een hormoon die de huisarts inspuit. Dit hormoon zorgt ervoor dat er geen rijpe eicel ontstaat. Ook zorgt het ervoor dat het baarmoederhalsslijm taai wordt en zo minder toegankelijk voor zaadcellen en dat de slijmvliesbekleding van de baarmoeder ongeschikt wordt voor innesteling.

De prikpil beschermt je drie maanden tegen zwangerschap. De prikpil is heel betrouwbaar, maar beschermt niet tegen hiv en andere soa’s.

Lees meer over de prikpil.

Lees meer

• De Veilig Vrijenlijn (078 15 15 15) biedt de klok rond informatie over veilig vrijen, anticonceptie, hiv/aids en andere seksueel overdraagbare aandoeningen.
• Ook op www.allesoverseks.be kan je met je vragen terecht.